قیمت محصولات سایت امروز 08مهر به روز شده است
سفالگری یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین صنایع دستی در ایران است که تاریخچه‌ای طولانی و درخشان دارد. این هنر از دوران باستان تا به امروز در ایران رواج داشته و در مناطق مختلف کشور به شکل‌های گوناگون توسعه یافته است.
سفالگری در ایران به هزاره‌های پیش از میلاد بازمی‌گردد. نخستین آثار سفالی یافت شده در ایران متعلق به حدود ۸۶۵۰ تا ۷۰۰۰ پیش از میلاد است که در غارهای بیستون، هوتو و کمربند کشف شده‌اند. این سفال‌ها ابتدا بدون نقش و نگار و به صورت آفتاب خشک بودند و بعدها در اجاق‌های خانگی پخته می‌شدند.
در هزاره‌های ششم و پنجم پیش از میلاد، سفال‌های قرمز رنگ منقوش در فلات مرکزی ایران شکل گرفتند و متداول شدند. این سفال‌ها دست‌ساز و دارای خمیری مخلوط با پودر شن یا گیاهان خرد شده بودند. با گذشت زمان و تغییر فرهنگ‌ها، سفالگری نیز دچار تحولات چشمگیری شد و به یکی از مهم‌ترین مظاهر هنری و فرهنگی تبدیل گردید.
سفالگری در ایران نه تنها به عنوان یک هنر بلکه به عنوان یک صنعت مهم و اقتصادی نیز شناخته می‌شود. این هنر با گذشت زمان تکامل یافته و همچنان به عنوان یکی از مهم‌ترین صنایع دستی ایران به حیات خود ادامه می‌دهد.
نقش‌های سفالگری در ایران بسیار متنوع و زیبا هستند و هر منطقه سبک و طرح‌های خاص خود را دارد. برخی از نقش‌های معروف و خاص در سفالگری ایران عبارتند از:
نقش‌های هندسی: این نقش‌ها شامل خطوط، اشکال هندسی، و الگوهای تکراری هستند که به صورت منظم و هماهنگ روی سفال‌ها حک می‌شوند. این نوع نقش‌ها در بسیاری از مناطق ایران دیده می‌شوند.
نقش‌های گیاهی و گل‌وبوته: این نقش‌ها شامل طرح‌های گل‌ها، برگ‌ها، و شاخه‌ها هستند که به صورت طبیعی یا انتزاعی روی سفال‌ها نقش می‌بندند. این نوع نقش‌ها به ویژه در سفال‌های کاشان و لالجین رایج هستند.
نقش‌های حیوانی: طرح‌های حیوانات مختلف مانند پرندگان، ماهی‌ها، و حیوانات دیگر نیز در سفالگری ایران دیده می‌شوند. این نقش‌ها به صورت واقع‌گرایانه یا انتزاعی طراحی می‌شوند.
نقش‌های انسانی: تصاویر انسان‌ها، به ویژه چهره‌ها و پیکره‌ها، نیز در برخی از سفال‌های ایرانی دیده می‌شوند. این نقش‌ها معمولاً به صورت ساده و انتزاعی طراحی می‌شوند.
نقش‌های اساطیری و مذهبی: برخی از سفال‌ها دارای نقش‌های اساطیری و مذهبی هستند که داستان‌ها و افسانه‌های قدیمی را به تصویر می‌کشند. این نوع نقش‌ها به ویژه در سفال‌های تاریخی و باستانی دیده می‌شوند.
نقش‌های خطی و نوشتاری: استفاده از خطوط و نوشته‌ها نیز در سفالگری ایران رایج است. این نوشته‌ها می‌توانند شامل اشعار، دعاها، و جملات حکیمانه باشند.
این نقش‌ها نه تنها زیبایی بصری به سفال‌ها می‌بخشند بلکه هر کدام دارای معانی و مفاهیم خاصی هستند که به فرهنگ و تاریخ منطقه‌ای که از آنجا آمده‌اند، مرتبط هستند.
سفالگری در ایران در مناطق مختلفی رواج دارد و هر منطقه ویژگی‌ها و سبک‌های خاص خود را دارد. برخی از مهم‌ترین مراکز سفالگری در ایران عبارتند از:
لالجین به عنوان “شهر جهانی سفال” شناخته می‌شود و حدود ۸۰ درصد مردم این شهر به ساخت سفال و سرامیک مشغول هستند. سفال‌های لالجین به دلیل کیفیت بالا و تنوع طرح‌ها شهرت جهانی دارند.
کلپورگان تنها موزه زنده سفالگری در جهان است که سفال‌های آن به روش‌های سنتی و بدون استفاده از چرخ سفالگری ساخته می‌شوند.
سفالگری در میبد نیز سابقه‌ای طولانی دارد و محصولات این منطقه به دلیل استفاده از خاک رس مرغوب و طرح‌های زیبا معروف هستند.
زنوز یکی دیگر از مراکز مهم سفالگری در ایران است که سفال‌های آن به دلیل استفاده از خاک سفید و نقش‌های خاص، مورد توجه قرار گرفته‌اند.
کاشان نیز یکی از مراکز مهم سفالگری در ایران است که سفال‌های آن به دلیل استفاده از لعاب‌های رنگی و طرح‌های متنوع شهرت دارند.
سفالگری در شاهرود یکی از صنایع دستی مهم و با ارزش است که تاریخچه‌ای طولانی دارد. این هنر در سال‌های اخیر با راه‌اندازی واحدهای آموزش سفالگری و سرامیک در شاهرود و سمنان، احیا و رشد بیشتری یافته است.
کیفیت بالا: سفال‌های تولید شده در شاهرود به دلیل استفاده از خاک مرغوب و تکنیک‌های پیشرفته، از کیفیت بالایی برخوردار هستند.
تنوع طرح‌ها: سفالگران شاهرودی از طرح‌ها و نقش‌های متنوعی استفاده می‌کنند که هر کدام دارای زیبایی و جذابیت خاصی هستند.
روش‌های سنتی و مدرن: در شاهرود، سفالگری به هر دو روش سنتی و مدرن انجام می‌شود. این ترکیب باعث شده تا محصولات سفالی این منطقه هم اصالت و هم نوآوری داشته باشند.
اهمیت اقتصادی و فرهنگی
سفالگری در شاهرود نه تنها به عنوان یک هنر بلکه به عنوان یک صنعت مهم اقتصادی نیز شناخته می‌شود. تولیدات سفالی این منطقه به استان‌های دیگر و حتی به خارج از کشور صادر می‌شوند، که این امر نشان‌دهنده اهمیت اقتصادی این صنعت است.
کشفیات باستان‌شناسی
نشانه‌هایی از آغاز کار سفالگری در تپه عمادالدین شاهرود کشف شده است که نشان‌دهنده قدمت این هنر در این منطقه است. این کشفیات به ما کمک می‌کنند تا بهتر با تاریخچه و توسعه سفالگری در شاهرود آشنا شویم.
کارگاه مهر باستان در شهرستان شاهرود و با مدیریت هنرمندان بزرگ این آب و خاک، استاد علی علیشاهی و شیرین علیشاهی تاسیس شد.
این ظروف در طرح های متفاوت ساخته شده است و طرح هیچ کدام شبیه دیگری نیست.
این طرح ها را هنرمند به صورت ذهنی ایجاد می کند و شاید ارزش کار هنری نیز همین منحصر به فرد بودن آن باشد.
سفال این دست سازه های رسی، سالیان متمادی در میان مردمان ما رواج داشته است.
